老妇人的故事

我爱老妇人
丑妇人
坏妇人
她们是地上的盐

她们不反感
人类的废物
她们知道奖章
爱情
信仰
的另一面

到来又离去
独裁者扮小丑
他们手上
沾满人血

老妇人黎明时起床
买肉 水果 面包
她们打扫 做饭
站在大街上
双手交叠

沉默不语

老妇人
是不朽的

哈姆莱特在网中挣扎
浮士德扮演卑鄙可笑的角色
拉斯柯尔尼科夫用斧头击杀
老妇人坚不可摧
宽容微笑

上帝死了
老妇人像平日一样
黎明时起床 买面包 酒 鱼

文明死了
老妇人在黎明起床
打开窗户
清除杂质

一个人死了
老妇人
清洗尸体
埋葬死者
在坟上
种花

我爱老妇人
丑妇人
坏妇人

她们相信永生
她们是地上的盐
是树皮
是动物温顺的眼睛

懦弱和英勇
伟大和渺小
她们看得精准

近似于日常生活的
必要条件

她们的儿子发现美洲
湮灭在温泉关
死在十字架上
征服太空

老妇人在黎明出发
去城里买牛奶 面包
肉 熬汤调味
打开窗户

只有傻瓜取笑
老妇人
丑妇人
坏妇人

因为她们是美丽的女人
善良的女人

老妇人
是鸡蛋
是没有秘密的秘密
是滚动的球

老妇人
是神圣之猫的
木乃伊

是细小
枯竭的泉水
起皱的水果
或是胖胖的
椭圆佛像

她们死的时候
眼里流出
泪水
连接
嘴上
少女的微笑

作者 / [波兰] 塔杜施·鲁热维奇
翻译 / 冬至

Opowiadanie o starych kobietach

Lubię stare kobiety
brzydkie kobiety
złe kobiety
są solą ziemi
nie brzydzą się
ludzkimi odpadkami
znają odwrotną stronę
medalu
miłości
wiary
przychodzą i odchodzą
dyktatorzy błaznują
mają ręce splamione
krwią ludzkich istot
stare kobiety wstają o świcie
kupują mięso owoce chleb
sprzątają gotują
stoją na ulicy z założonymi
rękami
milczą
stare kobiety
są nieśmiertelne
Hamlet miota się w sieci
Faust gra rolę nikczemną i śmieszną
Raskolnikow uderza siekierą
stare kobiety są
niezniszczalne
uśmiechają się pobłażliwie
umiera bóg
stare kobiety wstają jak co dzień
o świcie kupują chleb wino rybę
umiera cywilizacja
stare kobiety wstają o świcie
otwierają okna
usuwają nieczystości
umiera człowiek
stare kobiety
myją zwłoki
grzebią umarłych
sadzą kwiaty
na grobach
lubię stare kobiety
brzydkie kobiety
złe kobiety
wierzą w życie wieczne
są solą ziemi
korą drzewa
są pokornymi oczami zwierząt
tchórzostwo i bohaterstwo
wielkość i małość
widzą w wymiarach właściwych
zbliżonych do wymagań
dnia powszedniego
ich synowie odkrywają Amerykę
giną pod Termopilami
umierają na krzyżach
zdobywają kosmos
stare kobiety wychodzą o świcie
do miasta kupują mleko chleb
mięso przyprawiają zupę
otwierają okna
tylko głupcy śmieją się
ze starych kobiet
brzydkich kobiet
złych kobiet
bo to są piękne kobiety
dobre kobiety
stare kobiety
są jajem
są tajemnicą bez tajemnicy
są kulą która się toczy
stare kobiety
są mumiami
świętych kotów
są małymi
wysychającymi źródłami
pomarszczonymi owocami
albo tłustymi
owalnymi buddami
kiedy umierają
z oka wypływa
łza
i łączy się
na ustach z uśmiechem
młodej dziewczyny

Tadeusz Różewicz

这是献给年老的女性的一首颂歌。与大部分赞美女性的作品相比，这首诗显得怪异，因为诗人所赞美的女性是年老的、丑陋的、刻薄的。

为什么这些通常会被人否定的特点值得赞美？虽然有哗众取宠之嫌，但诗人并非强词夺理，他是通过描写这类女性的生活来展现她们身上优秀的品质。

这些历经世事的女性，对人性和社会有着惊人的精准认识。她们或许没有多少学识，但她们紧贴着日常生活，不会被虚浮空无的话语体系所蛊惑，对一切意识形态保持着冷静的疏远。

在她们真实的经验之中，语言和沉默是一体的，表面与本质并不割裂，就像她们知道在一块光鲜荣耀的奖章背面，也有着一张面孔所投下的历史阴影，就像她们知道无论爱和信仰多么强大，人总逃不离吃喝拉撒。

上帝死亡，文明衰败，对这些老妇人而言是遥不可及的，她们更在意的是近来的气温、蔬菜的价格。然而，一个人的去世是清晰而明确的，这些老妇人不擅长对死亡进行抽象的思辨和理性的计算。她们知道的是，对于死者而言，干净的身体和坟上的鲜花是体面的、有尊严的。

之所以能获得这样的精准目光，是因为她们活过了足够的年岁？还是恰恰她们拥有足够的精准目光，所以她们才能活到这样的年岁？这难分因果，但诗人觉得这样的精准目光似乎就是能将日常生活持续下去的必要条件。

在诗的结尾，诗人又将目光转向了老妇人的肉身存在。她们的皱纹，她们的微胖，因她们的特殊品质也有了相应的象征：是源泉，但枯竭；是水果，但起皱。最后，诗人将老妇人离世的眼泪与少女的微笑做了“连接”，似乎是想突出老妇人内心依然存有纯净天真的一面。

然而，我觉得倒也不必。整首诗所描述的老妇人，面对人世有着一份阅尽沧桑后的平静和沉默，如果她们微笑起来，我相信这样的笑容也独有一番魅力吧，甚至比少女的微笑更加迷人。

有人就曾写道：“比起你年轻时的美貌，我更爱你现在备受摧残的容颜。”