美人与文盲

时常，在暮色休息之处，她的灵魂呈现一些来自对面群山的光明，虽然日间过得很惨，而明天又未卜吉凶。

不过，当黑夜降临和牧师的手在死者陵园的上空出现，她，

孤单的、正直的，同那几个熟识的夜伴──迷迭香的微风和从烟囱来的烟雾──清醒地躺在海的门口，
分外地美丽。

一半由海浪形成或一半从沙沙声中猜到的话语，以及另一些似乎属于死者在柏树丛中惊起的话语，就像那盘绕于她头上的奇异光环，突然给她以启迪。于是，

一种难以相信的彻悟让真实的风景呈现在她最深的心底，
那儿，黑人们在河边同天使搏斗，显示着美人曾怎样诞生。

或者是，换一种说法，我们称为眼泪的东西。

而且，只要她的思想还在持续，你会觉得它洋溢在她那闪光的脸上，而眼睛和颧骨饱含痛苦──想一个古庙看守人的眼睛和颧骨似的──那么深巨，

从大犬星座之巅一直延伸到处女座的顶部。

「而我，远离城市的瘟疫，想象她身边的一片荒漠，那儿眼泪已毫无意义，唯一的亮光来自那吞没我的全部所有物的火。

「我们俩肩并肩地撑持着未来的重荷，发誓要服从星界的共同管理，彻底保持缄默。

「仿佛我真不知道，尽管我是文盲，正好就在那里，在彻底的沉默中，能听到最骇人听闻的喧声。

「而那孤独，从它变得为人类所难以忍受的时候起，就散布和播种的了星星！」

作者 / [希腊] 奥迪塞乌斯·埃利蒂斯
翻译 / 李野光

Στην Τζίνα Πολίτη

Συχνά, στην Κοίμηση του Δειλινού, η ψυχή της έπαιρνε αντίκρυ
απ’ τα βουνά μιαν αλαφράδα, μόλο που η μέρα ήταν σκληρή και
η αύριο άγνωστη.

Όμως, όταν σκοτείνιαζε καλά κι έβγαινε του παπά το χέρι πάνω από
το κηπάκι των νεκρών, Εκείνη

Μόνη της, Όρθια, με τα λιγοστά της νύχτας κατοικίδια -το φύσημα
της δεντρολιβανιάς και την αθάλη του καπνού από τα καμίνια-
στης θαλάσσης την έμπαση αγρυπνούσε

Αλλιώς ωραία!

Λόγια μόλις των κυμάτων ή μισομαντεμένα σ’ ένα θρόισμα, κι άλλα
που μοιάζουν των αποθαμένων κι αλαφιάζονται μέσα στα κυπα-
ρίσσια, σαν παράξενα ζώδια, τη μαγνητική δορυφορώντας κε-
φαλή της άναβαν. Και μία

Καθαρότη απίστευτη άφηνε, σε μέγα βάθος μέσα της, το αληθινό το-
πίο να φανεί

Όπου, σιμά στον ποταμό, παλεύανε τον Άγγελο οι μαύροι άνθρωποι,
δείχνοντας με ποιόν τρόπο γεννιέται η ομορφιά

Ή αυτό που εμείς, αλλιώς, το λέμε δάκρυ.

Κι όσο βαστούσε ο λογισμός της, ένιωθες, εξεχείλιζε την όψη που
έλαμπε με την πίκρα στα μάτια και με τα πελώρια, σαν παλιάς
Ιεροδούλου, ζυγωματικά

Τεντωμένα στ’ ακρότατα σημεία του Μεγάλου Κυνός και της Παρ-
θένου.

«Μακριά απ’ τη λοιμική της πολιτείας, ονειρεύτηκα στο πλάι της
μιαν ερημιά, όπου το δάκρυ να μην έχει νόημα, κι όπου το μόνο
φως να ‘ναι από την πυρά που κατατρώγει όλα μου τα υπάρ-
χοντα.

»Ώμο τον ώμο οι δυο μαζί ν’ αντέχουμε το βάρος από τα μελλούμε-
να, ορκισμένοι στην άκρα σιγαλιά και στη συμβασιλεία των
άστρων

»Σαν να μην κάτεχα, ο αγράμματος, πως είναι κει ακριβώς, μέσα
στην άκρα σιγαλιά, που ακούγονται οι πιο αποτρόπαιοι κρότοι

»Και πως, αφότου αβάσταχτη έγινε στου αντρός τα στέρνα η μονα-
ξιά, σκόρπισε κι έσπειρε άστρα!»

Odysseus Elytis

 

诺奖揭晓也就是「冷门」声响起时，今年不在于加拿大老太太门罗的声望水准，而在大热门村上春树的再度落选，拥趸们会抱怨不识货的评委简直是文盲，反对者将继续质疑村上的严肃性，究竟谁才是文盲？而门罗在不是老太太时其实算得上一个美人，这事实定被忽略。

但诺奖也有众望所归的时刻，比如1979年的希腊人埃利蒂斯，他总带来绛紫色的粘稠感，犹如葡萄不仅嚼在嘴里，且糊在了眼上。自然，身为现代希腊人的他占到了国家文化传统的便宜，但面对只有他本人看到的绚烂，他也许更愿是个文盲，甚至直接是个瞎子。

我承认我其实就是个十足的文盲，这是选择《美人与文盲》的原因之一，之二是我也有心中的美人，但始终弄不清她头上的奇异光环究竟来自何处，真的是对面群山的光明辉映吗？为什么能看到的总是背影，她站立的位置又总是未卜吉凶的地平线。

美人是如此难以显形，以至于怀疑她根本就不存在。是不是只有在星界下彻底沉默，彻底孤独，忍受过最骇人的喧声，才能重新把握她的诞生？到那时，能真正明了有一种眼泪的东西吗？

荐诗 / 亢霖
2013/10/10