潘托姆

星星包含着一个它们自己的世界，
船只拖着火焰驶过大海，
我的灵魂，你祈祷时那么激动和痛苦，
要将你自己从黑夜的链锁中解开。
船只拖着火焰驶过大海，
黑夜退缩，静止，像个陌生者，
我的灵魂，你祈祷时那么激动和痛苦，
你承认那条约束你的法则。
黑夜退缩，静止，像个陌生者，
灯光已在黑色丝绸的上空消熄，
我的灵魂，你承认那条约束你的法则，
以及那些将同你留在一起和遗弃你的东西。
灯光在黑色丝绸的上空熄灭了，
除了时间的嘀嗒已没有别的声音；
还有什么会同你一起，什么会把你遗弃，
如果那哑默的窗孔火光一闪便化为灰尘。
除了时间的嘀嗒已没有别的声音，
还有什么会同你一起，什么会把你遗弃
你不会找到哪怕一个梦来流一滴泪。
那痛苦极限处的金属圆柱，
时机如宝剑倒悬般升起，
你不会找到哪怕一个梦来流一滴泪。
在你那像蛇一般蜷缩的精神丛林里。
时机如宝剑倒悬般升起，
和平为什么还迟不降临？
在你那像蛇一般蜷缩的精神丛林中，
没有天堂也没有天使般的幸运。
和平为什么还迟不降临？
在那些默默清点悲哀的人里，
没有天堂也没有天使般的欢喜，
星星包含着一个自己的天地。

作者 / [希腊] 乔治·塞菲里斯
翻译 / 李野光

Παντούμ

Τ᾿ἀστέρια κρατοῦν ἕναν κόσμο δικό τους
στὸπέλαγο σέρνουν φωτιὲς τὰκαράβια
ψυχή μου λυτρώσου ἀπ᾿τὸν κρίκο τοῦσκότους
πικρή, φλογισμένη ποὺδέεσαι μὲεὐλάβεια.
Στὸπέλαγο σέρνουν φωτιὲς τὰκαράβια
ἡνύχτα στενεύει καὶστέκει σὰν ξένη
πικρή, φλογισμένη ποὺδέεσαι μὲεὐλάβεια
ψυχή μου γνωρίζεις ποιὸς νόμος σὲδένει.
Ἡνύχτα στενεύει καὶστέκει σὰν ξένη
στὸμαῦρο μετάξι τὰφῶτα ἔχουν σβήσει
ψυχή μου γνωρίζεις ποιὸς νόμος σὲδένει
καὶτί θὰσοῦμείνει καὶτί θὰσ᾿ἀφήσει.
Στὸμαῦρο μετάξι τὰφῶτα ἔχουν σβήσει
ἀκούγουνται μόνο τοῦχρόνου τὰσεῖστρα
καὶτί θὰσοῦμείνει καὶτί θὰσ᾿ἀφήσει
ἂν τύχει κι ἀστράψει βουβὴπολεμίστρα.
Ἀκούγονται μόνο τοῦχρόνου τὰσεῖστρα
μετάλλινη στήλη στοῦπόνου τὴν ἄκρη
ἂν τύχει κι ἀστράψει ἡβουβὴπολεμίστρα
οὔτε ὄνειρο θά ῾βρεις νὰδώσει ἕνα δάκρυ.
Μετάλλινη στήλη στοῦπόνου τὴν ἄκρη
ψηλώνει ἡστιγμὴσὰμετέωρο λεπίδι
οὔτε ὄνειρο θά ῾βρεις νὰδώσει ἕνα δάκρυ
στὸπλῆθος σου τὸἄυλο ποὺσφίγγει σὰφίδι.
Ψηλώνει ἡστιγμὴσὰμετέωρο λεπίδι
σὰν τί νὰπροσμένει νὰπέσει ἡγαλήνη;
στὸπλῆθος σου τὸἄϋλο ποὺσφίγγει σὰν φίδι
δὲν εἶναι ὁοὐρανὸς μηδὲἀγγέλου εὐφροσύνη.
Σὰν τί νὰπροσμένει νὰπέσει ἡγαλήνη;
Σ᾿ἀνθρώπους κλειστοὺς ποὺμετροῦν τὸν καημό τους
δὲν εἶναι οὐρανὸς μηδὲἀγγέλου εὐφροσύνη
τ᾿ἀστέρια κρατοῦν ἕναν κόσμο δικό τους.

Γιώργος Σεφέρης

星星包含着一个自己的世界，诗歌亦然，让我们卸下一切，谈谈诗歌，谈谈诗歌的完美。

但没有完美的诗歌，正如没有完美的人生。完美是个天尽头的女神，总在前方。即便但丁和李白，即便塞菲里斯，对诗神的祈祷是那么激动和痛苦，只求无限地趋近。

也确有趋近完美的诗歌，会被写下，会被找到。

一首趋近完美的诗歌犹如美术不是美术，在文字铺就空间里，星星、船只、宝剑、金属圆柱能读出夺目的画面感，却无法将“星星包含着天地”和“时机如宝剑般倒悬”落在画布上。

一首趋近完美的诗歌恰似电影不是电影，丝绸上消熄的灯光，哑默后爆炸的窗口，具有动感、镜头感和蒙太奇的所有要素，却不能付诸镜头剪切成形。

一首趋近完美的诗歌犹如音乐超出音乐。很明显，这首诗具有回旋曲的结构，相同的诗句交错奏响在每一节的不同位置，织成一唱三叠、美仑美奂的主题混杂。每个词语依然焕发着独立的意义，词和词、句和句之间变换的碰撞，迸出不同的火花。这当然是音乐，却只能在想象里演奏。

一首趋近完美的诗歌一定是形式主义的，这首诗有预谋好的形式，却不是排列个三角形之类的幼稚和穿凿。事实上，这既是实验之作，又是成熟之作，首尾相同的句子像两扇开阖的门，在其中包容着极端的形式，没有因辞害义反而激活了梦境，完善了美感。美感才是通向诗歌的钥匙。

一首趋近完美的诗歌超越了好懂和难懂，请原谅我又选择了一首“难懂”的诗，但不选它才是不可饶恕的罪过。也许好懂指清晰的故事，明确的情感。那么我想说世界的故事多为混杂，人的情感多为暧昧。诗歌的好懂和难懂是个老话题。我喜欢深邃渺远、层峦叠障，也热爱小黄鸭和大兔子的简单透明，事实上好懂和难懂不是问题，好和不好才是。要想一窥诗的秘密花园，让船只拖着阅读的火焰，驶过词语的大海，去接近诗歌的天堂，就不能偷懒，得准备好你的武装。

一首趋近完美的诗歌让人无话可说，正如我近二十年对这首诗的沉默携带。一首趋近完美的诗歌总让人想一吐为快，正如我许多瞬间的冲动。实际上我根本不清楚刚才写下了什么。

一首趋近完美的诗歌会淹没作者，塞菲里斯是近代希腊人，于1963年获得诺贝尔文学奖，比莫言同学早五十年，这事儿没一开始就说是不想显得势利。

一首趋近完美的诗歌无法命名，不求甚解的我不久前才弄清了“潘托姆”的意义，原来没有任何意义，是希腊语中的一种诗歌格式，类似于中文的“绝句”，或者干脆翻译为“诗”或“无题”。无题意味着让人敬畏的宽度，但阅读无须焦虑，因为星星包含着一个自己的天地。

荐诗 / 亢霖
2013/06/13